
Üniversitelerde Yatay Geçiş Nedir?
yatay geçiş şartları
Yatay geçiş, bir üniversitede eğitim gören bir öğrencinin, belirli koşulları sağlayarak aynı veya farklı bir üniversitenin eşdeğer bir bölümüne geçiş yapmasıdır. Bu süreç, öğrencilerin daha iyi bir akademik çevre, kişisel nedenler, ailevi durumlar ya da farklı fırsatlar aramaları durumunda tercih edilebilir. Yatay geçişler genellikle hem devlet üniversitelerinde hem de vakıf üniversitelerinde mümkündür ve Türkiye’de hem devlet hem de vakıf üniversiteleri Yükseköğretim Kurulu’nun (YÖK) belirlediği esaslara uygun olarak yatay geçiş işlemlerini düzenler.
Yatay Geçiş Türleri
Yatay geçişin iki ana türü vardır: Kurum içi yatay geçiş ve kurumlar arası yatay geçiş.
1. Kurum İçi Yatay Geçiş
Bu tür yatay geçiş, öğrencinin aynı üniversite içerisinde farklı bir bölüme ya da farklı bir programa geçiş yapmasını ifade eder. Örneğin, bir öğrenci aynı üniversitedeki mühendislik fakültesinden, yine aynı üniversitenin fen fakültesine geçiş yapabilir. Kurum içi yatay geçiş genellikle üniversiteler tarafından belirlenen ek koşullar ve başarı kriterlerine dayalı olarak gerçekleşir.
2. Kurumlar Arası Yatay Geçiş
Kurumlar arası yatay geçiş ise bir üniversiteden başka bir üniversiteye geçiş yapılmasını içerir. Öğrencinin mevcut üniversitesindeki bölümden, başka bir üniversitedeki aynı ya da benzer bir bölüme geçiş yapması sağlanır. Bu tür yatay geçişlerde, gidilecek üniversitenin yatay geçiş şartları ve başvuru tarihleri büyük önem taşır.
Yatay Geçiş Şartları
Yatay geçiş yapmak isteyen öğrencilerin belirli kriterleri karşılaması gerekmektedir. Bu kriterler, genellikle öğrencinin akademik başarısına ve geçiş yapmak istediği üniversitenin belirlediği koşullara bağlıdır.
1. Not Ortalaması
Yatay geçişin en önemli şartlarından biri öğrencinin genel not ortalamasıdır (GANO). Genellikle 4.00 üzerinden en az 2.00 veya bazı üniversitelerde 2.50 not ortalaması istenmektedir. Başarı oranı, başvuru yapacağınız üniversiteye ve bölüme göre değişebilir.
2. Geçiş Yapılacak Bölüm
Yatay geçiş için, geçiş yapmak istenilen bölümün öğrencinin mevcut bölümüyle benzer olması gereklidir. Örneğin, mühendislik fakültesindeki bir öğrenci, başka bir üniversitedeki farklı bir mühendislik programına geçiş yapabilir, ancak tıp fakültesine geçiş yapamaz.
3. Kontenjan
Her üniversitenin yatay geçiş için belirlediği bir kontenjan bulunmaktadır. Üniversiteler genellikle her akademik yıl başında bu kontenjanları duyurur. Bu nedenle, yatay geçiş yapmak isteyen öğrencilerin başvuru sürecini takip etmeleri ve kontenjanları incelemeleri gerekmektedir.
4. Dil Yeterliliği
Eğer yatay geçiş yapmak istediğiniz üniversitenin eğitim dili farklıysa, dil yeterliliğinizi kanıtlamanız gerekebilir. Örneğin, bir Türkçe eğitim veren üniversiteden İngilizce eğitim veren bir üniversiteye geçiş yapıyorsanız, TOEFL veya YDS gibi dil sınavlarından yeterli puan almanız istenebilir.
Yatay Geçiş Başvuru Süreci
Yatay geçiş başvuru süreci, genellikle belirli tarihlerde gerçekleşir ve öğrencilerin gerekli belgeleri eksiksiz bir şekilde hazırlamaları gerekmektedir. Yatay geçiş başvurusu yaparken aşağıdaki adımlar izlenmelidir:
- Başvuru Duyurularını Takip Edin: Üniversiteler yatay geçiş kontenjanlarını ve başvuru tarihlerini resmi web sitelerinde duyururlar. Başvuru sürecini kaçırmamak için düzenli olarak üniversitenizin veya geçiş yapmak istediğiniz üniversitenin duyurularını takip etmelisiniz.
- Gerekli Belgeleri Hazırlayın:
- Not dökümü (transkript)
- Disiplin durumu belgesi
- Öğrenci belgesi
- Öğrenim gördüğünüz bölümde aldığınız derslerin içeriklerini gösteren belge
- Başvuru formu
- Dil yeterlilik belgesi (gerekliyse)
- Başvuruyu Yapın: Gerekli belgeleri hazırladıktan sonra, başvurunuzu geçiş yapmak istediğiniz üniversitenin ilgili birimine (genellikle öğrenci işleri ya da yatay geçiş komisyonu) teslim etmeniz gerekmektedir. Başvuru süreci çevrim içi veya fiziksel olarak yapılabilir.
Örnek Olaylar
1. Başarıyla Gerçekleşen Bir Yatay Geçiş
Ayşe, İstanbul’da bir devlet üniversitesinde hukuk eğitimi almaktadır. Ancak ailesinin Ankara’ya taşınması nedeniyle, Ankara’daki bir üniversiteye yatay geçiş yapmaya karar verir. Ayşe’nin genel not ortalaması 3.00’dır ve bu, yatay geçiş yapmak istediği üniversitenin hukuk fakültesi için yeterlidir. Gerekli belgeleri hazırlayan Ayşe, başvurusunu yapar ve başarılı bir şekilde Ankara’daki üniversiteye geçiş yapar. Bu süreçte Ayşe’nin mevcut üniversitesindeki ders içerikleri incelenmiş ve bu dersler yeni üniversitesinde de geçerli sayılmıştır. Ayşe, yatay geçiş sayesinde eğitimine kaldığı yerden devam eder.
2. Yatay Geçişte Karşılaşılan Zorluklar
Mehmet, mühendislik fakültesinde okumaktadır ve farklı bir şehirdeki daha prestijli bir üniversiteye geçiş yapmak istemektedir. Ancak, geçmek istediği üniversitenin kontenjanı doludur ve Mehmet’in başvurusu bu nedenle kabul edilmez. Ayrıca, geçiş yapacağı üniversitenin dil yeterliliği şartını karşılayamadığı için de başvuru süreci aksar. Bu durum Mehmet’e, yatay geçiş yapmanın her zaman garanti olmadığını ve planlamanın ne kadar önemli olduğunu gösterir.
Yatay Geçiş Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Erken Başvurun: Yatay geçiş başvuruları genellikle yaz ve güz dönemlerinde yapılır. Erken başvurmak, hem kontenjan dolmadan başvurunuzu yapmanızı hem de belgeleri tamamlama sürecinde rahat hareket etmenizi sağlar.
- Üniversitelerin Şartlarını İyi Araştırın: Her üniversitenin yatay geçiş için belirlediği farklı şartlar olabilir. Başvurmayı düşündüğünüz üniversitenin web sitesinden şartları ve kontenjanları dikkatlice inceleyin.
- Ders Denkliği: Geçiş yapmak istediğiniz üniversitedeki derslerin, mevcut üniversitenizde aldığınız derslerle uyumlu olup olmadığını kontrol edin. Aksi takdirde, yeni üniversitenizde derslerden muaf olamayabilir ve bazı dersleri tekrar almanız gerekebilir.
Sonuç
Yatay geçiş, üniversite eğitiminizde önemli bir adım olabilir. Daha iyi akademik olanaklar, ailevi nedenler veya kişisel tercihler doğrultusunda yapacağınız bu geçiş, dikkatli planlama ve doğru bilgi toplama ile başarılı bir şekilde tamamlanabilir. Yatay geçiş yapmak isteyen öğrencilerin erken baş

Yatay geçiş, üniversite öğrencilerinin eğitim hayatlarında önemli bir dönemeç olabilir. Geçiş sürecinde başarı, not ortalaması, başvuru sürecindeki dikkat ve belgelerin eksiksiz hazırlanmasına bağlıdır. Ayşe ve Mehmet gibi öğrencilerin örneklerinden de görüldüğü gibi, yatay geçişin başarılı olması ya da bazı zorluklarla karşılaşılması, süreç öncesinde yapılan hazırlıklara bağlıdır. Özellikle kontenjanların takip edilmesi, ders denkliğinin sağlanması ve dil yeterliliklerinin göz önünde bulundurulması gerekmektedir.
Bu detaylı yazıda yatay geçişin tüm yönlerini inceledik ve sürecin nasıl yönetileceğine dair ipuçları verdik.